Wiele marek zastanawia się, co zrobić, aby dotrzeć do jak najszerszego grona odbiorców, a tym samym dać sobie szansę na większą sprzedaż. Tymczasem sporo firm na własne życzenie, choć nieświadomie, rezygnuje z takiej opcji. Jak to możliwe? – zapytacie. Odpowiedź jest prosta – nie dostosowują swojej strony internetowej lub sklepu do potrzeb wszystkich potencjalnych użytkowników. Dostępność cyfrowa to dziś warunek skutecznego prowadzenia biznesu. Sprawdź, co zrobić, by Twoja strona dla osób niepełnosprawnych (trwale lub chwilowo) była łatwa w odbiorze i dostępna.

Dostępność stron internetowych dla niepełnosprawnych

28 czerwca 2025 r. wszedł w życie Polski Akt o Dostępności. Według dokumentu firmy oferujące produkty i usługi (online i offline) są zobowiązane do wyeliminowania barier cyfrowych, które utrudniają korzystanie z nowoczesnych technologii i usług, a także zapewnić, że oferowane na rynku rozwiązania będą zgodne z międzynarodowymi standardami dostępności. A po ludzku 😉 Chodzi o to, by treści na Twojej stronie i w sklepie były możliwe do odbioru i wyszukania przez różne grupy odbiorców. Także osoby z niepełnosprawnościami, trwałymi lub chwilowymi.

Czym jest niepełnosprawność? Strona przyjazna niepełnosprawnym

Niepełnosprawność w kontekście dostępności rozumie się szerzej niż zazwyczaj. Przede wszystkim definicja w tym przypadku nie skupia się na tym, czego „brakuje” odbiorcy. Tylko na tym, że to strona lub sklep mają „braki”, bo nie spełniają wymogów dostępności. Ponadto warto podkreślić, że każdy użytkownik witryny może takiej niepełnosprawności doświadczyć. Bo mogą być one nie tylko trwałe, ale też chwilowe, sytuacyjne. Na przykład trudności z odczytaniem treści strony mają nie tylko osoby niewidome. Ale też takie, które po wizycie u okulisty i zakropieniu oczu nie mogą dostrzec tego, co znajduje się na ekranie telefonu.

Wsparciem przy dostosowywaniu witryny jest dokument Web Content Accessibility Guidelines (WCAG, Wytyczne dla dostępności treści internetowych), obecnie w standardzie 2.1.

Strona internetowa dostosowana dla osób niepełnosprawnych a WCAG

WCAG jest zbiorem zaleceń dotyczących struktury i zawartości stron. W dokumencie znajduje się 12 szeroko opisanych wytycznych, które podzielono na cztery grupy zasad: postrzegalność, funkcjonalność, zrozumiałość i solidność.

Postrzegalność oznacza przedstawianie informacji i elementów strony tak, by użytkownicy mogli je dostrzec zmysłami. Funkcjonalność odnosi się z kolei do fizycznej możliwości użycia składników witryny i nawigacji po niej. Następna cecha dotyczy rozumienia strony – nie tylko treści, które się na niej znajdują, ale też obsługi, np. jej struktury, kolejności przekazu. Solidność określa możliwość skutecznego interpretowania, czytania strony przez technologię, z której korzysta użytkownik, np. czytnik ekranowy.

O zgodność z WCAG można zadbać na trzech poziomach: A, AA, AAA. Pierwszy z nich to absolutne minimum. Te kryteria powinny spełniać wszystkie witryny. AA to poziom optymalny, rozwiązujący największe problemy związane z dostępnością. Trzeci stopień jest najbardziej złożony i dość trudny do osiągnięcia dla niektórych stron ze względu na ich specyfikę.

Strona dostosowana dla osób niepełnosprawnych – dostępność cyfrowa: najważniejsze wytyczne

Wytyczne dotyczące dostosowania strony dla osób niepełnosprawnych są dość obszerne. Postaramy się omówić pokrótce najważniejsze z nich.

Struktura

Dostosowana strona internetowa dla niepełnosprawnych powinna mieć przejrzysty, hierarchiczny układ (na zasadzie konspektu). Chodzi np. o nadanie jej tytułu, opisu i odpowiednich nagłówków (od H1 do H4, bez pominięcia żadnego). To ważne m.in. ze względu na nawigację klawiaturą i interpretowanie strony przez czytniki ekranowe. Odpowiednia hierarchia podpowiada, w jakiej kolejności mają one czytać elementy na stronie.

Linki

Wszelkie linkowanie powinno wskazywać użytkownikowi, do jakiego miejsca trafi po kliknięciu. Stosuj krótkie komunikaty, ale unikaj sformułowań w stylu „kliknij tutaj”. Chyba że w dalszej części zdania wyjaśniasz, co się stanie po kliknięciu: „kliknij tutaj, by zapoznać się z ofertą”.

Responsywność i nawigacja

Treści muszą prawidłowo wyświetlać się na różnych urządzeniach i w różnej rozdzielczości.
Wszystkie funkcjonalności powinny być dostępne za pomocą klawiatury. Jeśli wymagane jest zastosowanie innych przycisków niż standardowe (strzałki, tabulator), dodaj podpowiedź. Podpowiedzi przydadzą się też, gdy użytkownik musi wprowadzać na stronie jakieś dane. Zadbaj także o mechanizm, który zidentyfikuje ewentualny błąd, wskaże go i opisze użytkownikowi, co jest nie tak i jak powinna wyglądać prawidłowa informacja.

Jeśli chcesz wyróżnić wizualnie jakiś element lub informację (np. link), nie rób tego za pomocą pojedynczego wyróżnika. Zastosuj dwa, np. kolor i pogrubienie.

Na stronie powinien być dostępny mechanizm, który umożliwi użytkownikowi: zamianę treści na jej inną wersję, powiększenie rozmiaru tekstu do 200% bez utraty treści czy funkcjonalności, zmianę kolorów na pierwszym planie i w tle, ustawienie szerokości nieprzekraczającej 80 znaków, cofnięcie justowania tekstu, ustawienie odstępów między wierszami na co najmniej 1,5 wysokości linii. Kontrast powinien wynosić przynajmniej 4,5:1.

Treści

Teksty powinny być zrozumiałe i dostosowane do grupy odbiorców. Jeśli wiesz, że Twoją witrynę odwiedzają tylko osoby „z branży”, możesz pozwolić sobie na bardziej specjalistyczny język. Ale weź pod uwagę, że w większości przypadków na daną stronę może trafić tak naprawdę każdy użytkownik internetu. Dobrym rozwiązaniem jest umieszczenie poza tekstem właściwym uproszczonej wersji treści lub słowniczka. Odbiorcy zaznajomieni z dziedziną będą mogli go pominąć, dzięki czemu nie zirytują się, że wyjaśniasz coś – dla nich – oczywistego.

Tekst powinien być podzielony na akapity i posiadać śródtytuły. W przypadku obszernego tekstu warto wyróżnić najważniejsze fragmenty. Możesz też dopisać podsumowanie, w którym sparafrazujesz treść, aby użytkownik miał pewność, że dobrze ją zrozumiał. Zdania powinny być krótkie i dynamiczne (często stosuj czasowniki, unikaj strony biernej).

Grafiki i materiały audiowizualne

Grafiki, pliki do pobrania czy nagrania muszą posiadać opisy i tak zwane teksty alternatywne (alt). Informują one użytkownika, co zawiera dany materiał, np. gdy nie wyświetli się on poprawnie lub gdy treść odczytuje program wspierający. Niektóre grafiki możesz oznaczyć jako treść o charakterze dekoracyjnym. W takim przypadku technologie takie jak czytniki ekranu będą tę grafikę pomijać.
Dobrą praktyką jest zapewnienie przy nagraniu audio alternatywy tekstowej. Wszelkie filmy z dźwiękiem powinny mieć napisy rozszerzone, które zawierają nie tylko wypowiedzi, ale też opis dźwięków z tła.

To tylko niektóre z wytycznych dostępności cyfrowej. Jest ich całkiem sporo, ale warto wprowadzić je w życie. Po pierwsze – to obowiązek prawny. Można spodziewać się, że nieprzestrzeganie regulacji będzie skutkować potężnymi karami finansowymi. Po drugie – brak dostępności cyfrowej może wiązać się z mniejszą widocznością marki w wyszukiwarkach. Algorytmy Google starają się wychodzić naprzeciw oczekiwaniom i potrzebom odbiorców. Dlatego chętniej i częściej pokazują im te strony, które są przyjazne. Po trzecie – markę tworzysz dla klientów. Bez nich prowadzenie biznesu może być trudne 😉 A skoro tak, to postaraj się zrobić wszystko, by zapewnić im możliwość zapoznania się z tym, co masz im do zaproponowania.

Pomocna przy samodzielnej ocenie dostępności strony jest lista kontrolna dostępna na stronie rządowej. Znajdziesz w niej szczegółowe wskazówki, co należy sprawdzić i jak to zrobić.